ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΩΝ ΖΩΩΝ

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΣΤΙΣ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ



Το άρθρο 17 της, με αριθμό Υ1β/2000/1995 Υπουργικής Απόφασης «Περί όρων ιδρύσεως και λειτουργίας πτηνο-κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων» προβλέπει κατά λέξη τα εξής για την διατήρηση κατοικίδιων ζώων και πτηνών στις μονοκατοικίες και πολυκατοικίες:



Επιτρέπεται η διατήρηση σε κάθε κατοικία μόνο ενός σκύλου και μίας γάτας ή δύο σκύλων ή δύο γατών. Προκειμένου για πολυκατοικίες (αποτελούμενες από δύο διαμερίσματα και άνω) επιτρέπεται επίσης η διατήρηση ενός σκύλου και μίας γάτας ή δύο σκύλων ή δύο γατών σε κάθε διαμέρισμα αυτών, ακόμα και εκεί που ο κανονισμός της πολυκατοικίας απαγορεύει τη διατήρηση τέτοιων ζώων, με την προϋπόθεση ότι τα ζώα αυτά θα διατηρούνται στο ίδιο διαμέρισμα όπου διαμένει ο ιδιοκτήτης, και δεν θα παραμένουν μόνιμα στις βεράντες του διαμερίσματος. Απαγορεύεται ρητά η διατήρηση των κατοικίδιων ζώων στους κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας (πυλωτή, ταράτσα, βεράντες, ακάλυπτους χώρους κλπ) όπως επίσης και σε αυλή ταράτσα, βεράντες, και λοιπούς ανοικτούς χώρους μονοκατοικιών. Επίσης απαγορεύεται απολύτως η παρουσία και διατήρηση κατοικίδιων ζώων, στα δημόσια κέντρα, και καταστήματα (εμπορικά κλπ) κατά τις ώρες λειτουργίας αυτών. Οι κάτοχοι των διατηρούμενων σύμφωνα με τα παραπάνω, κατοικίδιων ζώων οφείλουν να φροντίζουν για τον τακτικό εμβολιασμό τούτων και να παίρνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την τήρηση καθαριότητας στο περιβάλλον τους και την αποφυγή προκλήσεων θορύβων ή άλλων ενοχλήσεων σε βάρος των περίοικων ή των ενοίκων την πολυκατοικίας κατά περίπτωση. Επιτρέπεται η διατήρηση ωδικών και παραδείσιων πτηνών σε κατοικίες, ή διαμερίσματα πολυκατοικιών, ακόμα και εκεί όπου ο κανονισμός της πολυκατοικίας απαγορεύει την διατήρηση τέτοιων πτηνών, με την προϋπόθεση ότι δεν θα δημιουργούνται προβλήματα κοινής ησυχίας ή άλλες ενοχλήσεις στους περίοικους ή τους ενοίκους της πολυκατοικίας, και ότι τα πτηνά αυτά δεν θα διατηρούνται στους κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας.



Οι ιδιοκτήτες των ζώων ή πτηνών που δεν τηρούν τις προϋποθέσεις στις προηγούμενες παραγράφους του παρόντος άρθρου, τιμωρούνται για μεν τα προβλήματα κοινής ησυχίας και οχλήσεως των περίοικων από τους θορύβους που προκαλούνται καθ’ οποιονδήποτε τρόπο από τα κατοικίδια ζώα ή πτηνά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 417 και 459 του Ποινικού κώδικα, για δε τις λοιπές παραβάσεις σύμφωνα με το άρθρο 23 της παρούσας.



Πέρα από τις ανωτέρω κυρώσεις η Υγειονομική υπηρεσία μπορεί να ζητήσει την απομάκρυνση των ζώων ή των πτηνών η οποία θα γίνεται σε συνεργασία με τον οικείο ΟΤΑ και κατόπιν εγγράφου παραγγελίας του αρμόδιου εισαγγελέα. Στις περιπτώσεις αυτές τα ζώα ή τα πτηνά θα παραδίδονται οπωσδήποτε σε φιλοζωϊκά σωματεία ή συλλόγους με ευθύνη του ιδιοκτήτη αυτών και σύμφωνα με τις ισχύουσες ειδικές διατάξεις του υπουργείου Γεωργίας.



Α) Διατήρηση κατοικίδιων ζώων από συνιδιοκτήτη.



Εάν υπάρχει ρητή πρόβλεψη στον κανονισμό της πολυκατοικίας που να προβλέπει την διατήρηση ορισμένου αριθμού ζώων στις οριζόντιες ιδιοκτησίες της ή να απαγορεύει τη διατήρηση ακόμη και ενός ζώου ή πτηνού η αντίστοιχη διάταξη (όρος) έχει ισχύ νόμου και κατισχύει της ποιο πάνω υγειονομικής διατάξεως η οποία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως διάταξη δημόσιας τάξεως, πέρα από του ότι η διάταξη αυτή έχει καθαρά διοικητικό χαρακτήρα και δεν μπορεί να ασκήσει καμία επιρροή στους όρους της σύμβασης (κανονισμού της πολυκατοικίας) με τους οποίους έχει γίνει διαφορετική ρύθμιση. Η ρύθμιση όμως από τον κανονισμό της πολυκατοικίας της διατηρήσεως κατοικίδιων ζώων ή πτηνών δεν αποκλείει το δικαίωμα των άλλων συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας να στραφούν εναντίων του διατηρούντος ζώο μέσα στην οριζόντια ιδιοκτησία του, εάν δέχεται ενοχλήσεις από την διατήρηση του μέσα σε αυτή (όπως υλακές, δυσοσμία κλπ) με βάση όμως τις γενικές απαγορευτικές διατάξεις του κανονισμού ή τις διατάξεις των άρθρων 3 και 5 του Ν.3741/1929.



Β) Διατήρηση κατοικίδιων ζώων από το μισθωτή οριζόντιας ιδιοκτησίας.



1. Εάν υπάρχει ρητή απαγόρευση στον κανονισμό και προβλέφθηκε από την μισθωτική σύμβαση, η συμμόρφωση του μισθωτή με τον κανονισμό της πολυκατοικίας ο εκμισθωτής έχει το δικαίωμα να στραφεί κατά του μισθωτή του και να ζητήσει την έξωση λόγο κακής συμπεριφοράς.



2. Εάν δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση στον κανονισμό για διατήρηση κατοικίδιων ζώων στην πολυκατοικία ή εάν υπάρχει ρητή πρόβλεψη περί διατηρήσεως ορισμένων από αυτά, πλην όμως η διατήρηση τους δημιουργεί άλλα προβλήματα (ηχορύπανσης, ρύπανσης, και γενικά ενοχλήσεων) και πάλι ο εκμισθωτής έχει το δικαίωμα να στραφεί κατά του μισθωτή του και να ζητήσει την απόδοση του μισθίου, σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 594 Α.Κ. (κακή χρήση μισθίου).



3. Εάν και στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις ο εκμισθωτής δεν στραφεί κατά του μισθωτή του, οι συνιδιοκτήτες της πολυκατοικίας έχουν τα εξής δικαιώματα:



Α. Να στραφούν κατά του εκμισθωτή – συνιδιοκτήτη στο Μονομελές Πρωτοδικείο κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών των άρθρων 647 και να ζητήσουν την άρση της προσβολής των δικαιωμάτων τους, που γίνεται δια του μισθωτή του και την απομάκρυνση του ζώου από το μίσθιο διαμέρισμα , και ακόμη να ζητήσουν από το ίδιο το δικαστήριο την λήψη ασφαλιστικών μέτρων, εάν υπάρχει επείγουσα περίπτωση ή επικείμενος κίνδυνος.



Β. Να στραφούν απευθείας εναντίων του μισθωτή που διατηρεί τα ζώα με τακτική αγωγή συνομολογήσεως δουλείας ή διαταράξεως της νομής τους στο κατά τις γενικές διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αρμόδιο καθ’ ύλη δικαστήριο και ακόμη να ζητήσουν την λήψη ασφαλιστικών μέτρων εναντίον του στο Ειρηνοδικείο, σύμφωνα με τις διατάξεις της περί διαταράξεων της νομής ή οιονεί νομής τους.



ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΚΑΤΟΧΟΥ ΖΩΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟ ΑΝΘΡΩΠΟΥ



Περπατούσα στο δρόμο με την ανήλικη κόρη μου. Ξαφνικά, ένας σκύλος από το απέναντι πεζοδρόμιο πέρασε γρήγορα το δρόμο επιτέθηκε στην κόρη μου και αφού την έριξε κάτω άρχισε να τη δαγκώνει. Πρόλαβε να την τραυματίσει στα πόδια προτού οι περαστικοί και ο ιδιοκτήτης του σκύλου προλάβουν να τον απομακρύνουν. Θέλω να ξέρω τι δικαιώματα έχω.






Σύμφωνα με το δίκαιό μας, ο κάτοχος ζώου ευθύνεται για τη ζημία που προξενήθηκε από αυτό σε τρίτον. Περαιτέρω προϋποθέσεις για την θεμελίωση της ευθύνης του κατόχου δεν υπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι αυτός που ζημιώθηκε δεν χρειάζεται να επικαλεσθεί και να αποδείξει ότι ο κάτοχος του ζώου εβαρύνετο με κάποια υπαιτιότητα ως προς την πρόκληση της ζημίας από το σκύλο. Πολύ απλά, ο κάτοχος ευθύνεται ακόμα και εάν ήταν επιμελέστατος ως προς τη φύλαξη του σκύλου και δεν θα μπορούσε να είχε κάνει κάτι για την αποφυγή πρόκλησης της ζημιάς.



Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό προβλέπεται για τη ζημία που προκλήθηκε από κατοικίδιο ζώο που χρησιμοποιείται για το επάγγελμα, τη φύλαξη της κατοικίας ή τη διατροφή του κατόχου του. Στην περίπτωση αυτή, ο κάτοχος μπορεί να απαλλαγεί από την ευθύνη του εάν καταφέρει να αποδείξει ότι δεν τον βαρύνει κανένα πταίσμα ως προς τη φύλαξη και την εποπτεία του ζώου. Κατοικίδιο ζώο έχει ορισθεί ως το ήμερο ζώο που τρέφεται και αναπτύσσεται από τον άνθρωπο, υπόκειται τουλάχιστον εν μέρει στην καθοδήγησή του και χρησιμοποιείται συνήθως στα πλαίσια της οικιακής και αγροτικής οικονομίας καθώς και ως μέσο διατροφής.



Όπως καταλαβαίνετε, η ράτσα του σκύλου που δάγκωσε την κόρη σας έχει καθοριστική σημασία για τον προσδιορισμό της προστασίας που κατά τα ανωτέρω σας παρέχει ο νόμος. Εάν π.χ. ο εν λόγω σκύλος ήταν ντόμπερμαν ή πιτ μπουλ, μπορεί να υποστηριχθεί ότι δεν πρόκειται καν για κατοικίδιο ζώο, αφού κατά κανόνα τα εν λόγω σκυλιά δεν είναι ήμερα ζώα. Εάν πάλι ήταν κόκκερ ή καννίς, θα μπορούσε μεν να εμπέσει στην έννοια του κατοικιδίου ζώου, πλην όμως ο κάτοχός του δεν θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί την ως άνω ευνοϊκή ρύθμιση του νόμου γιατί τα συγκεκριμένα σκυλιά και εάν ακόμα είναι κατοικίδια, σίγουρα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το επάγγελμα, τη φύλαξη της κατοικίας ή τη διατροφή του κατόχου τους. Σε περιπτώσεις λοιπόν τέτοιων σκυλιών, η ευθύνη του κατόχου τους είναι δεδομένη, είτε αυτός φταίει είτε δεν φταίει για την ζημία που προξένησαν. Αν όμως την κόρη σας την δάγκωσε λυκόσκυλο, ο ιδιοκτήτης του θα μπορούσε σχετικά εύκολα να αποδείξει ότι το συγκεκριμένο κατοικίδιο ζώο χρησιμοποιείται για την φύλαξη της κατοικίας του.



Σε μια τέτοια περίπτωση, θα ήταν πλέον ανοικτός ο δρόμος στον συγκεκριμένο ιδιοκτήτη να αποδείξει ότι ο σκύλος έφυγε από την εποπτεία του από γεγονός για το οποίο δεν τον εβάρυνε ούτε καν αμέλεια, π.χ. επειδή την ώρα που τον κρατούσε έσπασε ξαφνικά και απροειδοποίητα το λουρί ή τον έσπρωξε κάποιος από πίσω με αποτέλεσμα να του φύγει το λουρί από το χέρι. Εάν κάτι τέτοιο αποδειχθεί, τότε ο κάτοχος θα απαλλαγεί από κάθε ευθύνη για τη ζημία που σας προξένησε, με την επιφύλαξη όσων πιο κάτω αναφέρω.



Σε περίπτωση, πάντως, που έχουμε να κάνουμε με κάτοχο που ευθύνεται, τότε δικαιούσθε να απαιτήσετε να σας αποκαταστήσει οποιαδήποτε ζημία αποδείξετε ότι υπέστητε εσείς και η κόρη σας



Ενδεικτικά και μόνον σας αναφέρω τα έξοδα νοσηλείας και της εν γένει ιατρικής φροντίδας της κόρης (π.χ. εμβόλια), οι υλικές ζημιές (π.χ. τα ρούχα που ενδεχομένως σκίστηκαν από τις δαγκωματιές) και, φυσικά, κάποιο χρηματικό ποσό για αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη η κόρη, τόσο από την εμπειρία της επίθεσης του σκυλιού και του τραυματισμού, όσο και από τις επισκέψεις στα νοσοκομεία κλπ.



Εάν διαπιστωθεί ότι το σκυλί δεν είχε κάνει τα απαραίτητα εμβόλια, δεν αποκλείεται, σε κάθε περίπτωση, ο κάτοχός του να φέρει ποινική ευθύνη για παράβαση υγειονομικών διατάξεων ή ακόμα και διατάξεων του Ποινικού Κώδικα. Τέτοια ευθύνη θα υπάρχει, βέβαια, και στην περίπτωση που αποδειχθεί ότι το σκυλί έφερε μεταδοτική ασθένεια. Σε μια τέτοια περίπτωση, ακόμα και ο κάτοχος λυκόσκυλου κατά τα πιο πάνω θα υποχρεωθεί, πέραν της ποινικής του ευθύνης, να αποζημιώσει για τυχόν μετάδοση της ασθένειας, αφού η παράλειψή του να θεραπεύσει ή εμβολιάσει το σκύλο ή να τον κρατήσει περιορισμένο εντός της οικίας του, αποτελεί ξεχωριστό λόγο ευθύνης του, πέραν και έξω από τα όσα πιο πάνω αναφέρω.



Αυτό ισχύει διότι η περίπτωση αυτή καλύπτεται από το νόμο και με γενικότερες διατάξεις που καθιστούν υπεύθυνο προς αποζημίωση οποιονδήποτε που υπαιτίως και παρανόμως προξένησε σε άλλον ζημιά. Έτσι, η υποχρέωση που έχει κάποιος από διατάξεις νόμου να έχει το σκύλο του εμβολιασμένο ή να μην τον κυκλοφορεί σε δημόσιο χώρο εάν γνωρίζει ότι έχει ασθένεια, είναι υποχρεώσεις που καθιστούν κάποιον υπεύθυνο προς αποζημίωση ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο σκύλος ξέφυγε από την εποπτεία του χωρίς ευθύνη του.



ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΣΚΥΛΟ Ή ΓΑΤΑ ΣΤΗΝ Ε.Ε.



Ταξιδεύοντας με γάτα ή σκύλο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.



Για μετακινήσεις σε χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός της Ιρλανδίας της Σουηδίας και της Αγγλίας, το μόνο απαιτούμενο χαρτί που πρέπει να υπάρχει είναι το πιστοποιητικό του εμβολιασμού του κατοικίδιου κατά της λύσσας. Επιπλέον θα δίδεται ένα διαβατήριο στα ζώα για να τσεκάρεται από ποιες χώρες έχουν περάσει. Τα μικρά σε ηλικία ζώα που δεν μπορούν να εμβολιαστούν ακόμα δεν χρειάζονται τέτοιο πιστοποιητικό.



Ο ίδιος κανόνας ισχύει και για τις χώρες-γείτονες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Ελβετία και η Νορβηγία. Για τις χώρες Ιρλανδία, Σουηδία και Αγγλία εκτός από το πιστοποιητικό αυτό χρειάζεται και τιτλοδότηση των αντισωμάτων του ζώου.



Ταξιδεύοντας με γάτα ή σκύλο σε χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης από χώρες εκτός Ένωσης.



Τα πράγματα δυσκολεύουν όταν πρόκειται να εισέλθει το ζώο στην Ευρώπη από κάποια χώρα εκτός Ένωσης. Όταν η χώρα από την οποία προέρχεται το κατοικίδιο έχει πρόσφατα προσβληθεί από την νόσο της λύσσας ή υπάρχουν έστω κάποια κρούσματα, τότε πρέπει το ζώο να μπει σε καραντίνα για τρεις μήνες πριν την είσοδο του. Όταν δεν υπάρχουν τέτοια κρούσματα, τότε τα κατοικίδια μπορούν να ταξιδέψουν κανονικά, πάντα όμως με το πιστοποιητικό των εμβολίων τους. Αυτά όλα αλλάζουν όταν πρόκειται να ταξιδέψει κάποιος στην Αγγλία, την Σουηδία ή την Ιρλανδία όπου η καραντίνα πρέπει να είναι τουλάχιστον έξι μήνες.



Ακριβή στοιχεία για το αν θα διαφοροποιηθούν οι κανόνες των τριών αυτών χωρών δεν γνωρίζουμε ακόμα. Όμως θα υπάρχει σίγουρα μια μεταβατική περίοδος πέντε ετών όπου οι ειδικοί θα αποφασίσουν κατόπιν επιστημονικών ερευνών τι πρέπει ακριβώς να ισχύει.



Την τελευταία δεκαετία τα πράγματα εξελίσσονται πολύ καλά αν λάβουμε κιόλας υπόψη μας ότι τα κρούσματα από 499 που ήταν το 1991, έγινα 5 το 1998 και 3 το 2000. Ο αγώνας κατά της λύσσας πρέπει να συνεχιστεί και η νόσος αυτή να καταστραφεί.



Η νομοθεσία αυτή θα ισχύει και τυπικά κατόπιν έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.



ΝΟΜΟΣ 1038/1932 «ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΖΩΩΝ»



Άρθρο1.



Όποιος βασανίζει ή κακοποιεί ή μεταχειρίζεται με σκληρότητα ή πέρα της φυσικής του αντοχής, ή χρησιμοποιεί προς εργασία ζώο ασθενές ή ανάπηρο, τιμωρείται με πρόστιμο ή κράτηση.



Βασανισμός ζώου θεωρείται:



Α) Η χρησιμοποίηση και ο εξαναγκασμός των σκύλων να σύρουν οποιοδήποτε φορτίο, ως και η πρόσδεση στην ουρά τους οποιουδήποτε αντικειμένου.



Β) Η μαστίγωση των ζώων στο κεφάλι ή στην κοιλιά, οι γροθιές, τα λακτίσματα και η χρησιμοποίηση ξύλων ή άλλων μέσων που μπορούν να τους προκαλέσουν πληγές ή πόνους, εκτός από ειδικό μαστίγιο από σχοινί.



Γ) Η χρησιμοποίηση θεραπευτικών μεθόδων από μη ειδικούς κτηνιάτρους που μπορούν να βλάψουν τα ζώα.



Δ) Η μη χορήγηση τροφής και νερού στα εργαζόμενα επί δωδεκάωρο ζώα και επί εικοσιτετράωρο στα μη εργαζόμενα.



Άρθρο 2.



Τα εισπραττόμενα πρόστιμα από την εφαρμογή του εν λόγω Νόμου θα διατίθενται για την ενίσχυση αναγνωρισμένων σωματείων για την προστασία των ζώων.



Με απόφαση του υπουργείου Υγείας μπορεί να ανατεθεί σε εταιρία προστασίας ζώων η περισυλλογή των αδέσποτων σκύλων Αθηνών, Πειραιώς και Περιχώρων, με την παροχή ετήσιας αποζημίωσης για τις δαπάνες και την αποσόβηση μολυσματικών ασθενειών.



Άρθρο 3.



Ζώο εργασίας, το οποίο καθίσταται άχρηστο λόγω ασθενείας, γήρατος, κατάγματος ή άλλης αιτίας, μπορεί να φονευθεί κατόπιν εκθέσεως του αρμοδίου κτηνιάτρου. Ο κτηνίατρος ορίζει και τον τρόπο θανάτωσης.



Άρθρο 4.



Οι περιπλανώμενοι στους δρόμους σκύλοι, που «συλλαμβάνονται» από τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας, θεωρούνται ως αδέσποτοι. (Σημειώνεται ότι με πρόσφατο νομοσχέδιο του υπουργείου Γεωργίας προβλέπεται ότι η περισυλλογή και η φροντίδα των αδέσποτων ζώων ανήκει στους Δήμους και στις Κοινότητες που υποχρεούνται να συλλέγουν, να στειρώνουν και να εμβολιάζουν, σε συνεργασία με κτηνίατρους, τα ζώα, τα οποία στη συνέχεια δίνονται για υιοθεσία ή επιστρέφονται στο φυσικό τους περιβάλλον. Η θανάτωσή τους προβλέπεται μόνο σε περιπτώσεις που διαπιστωθεί ανίατη ασθένεια, επικίνδυνη για τον άνθρωπο.)



ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ



Δηλητηρίαση νομής ζώων (Άρθρο 282)



Όποιος με πρόθεση δηλητηριάσει βοσκοτόπια, λιβάδια, λίμνες ή άλλους τόπους ποτίσματος ζώων τιμωρείται με φυλάκιση, ενώ αν από την πράξη του θανατώθηκαν ή δηλητηριάστηκαν ζώα αλλού, τιμωρείται με κάθειρξη. Αν από αμέλεια τελέσει κάποιος τα παραπάνω, τιμωρείται με φυλάκιση ή χρηματική ποινή.



Πρόκληση κινδύνου (Άρθρο 255)



Όποιος αφήσει να περιφέρεται ελεύθερα ζώο άγριο ή επικίνδυνο, όποιος παραλείψει να πάρει τα προφυλακτικά μέτρα για αποτροπή βλαβών από τέτοια ζώα, όποιος διατηρεί επικίνδυνο ζώο χωρίς άδεια της αστυνομικής αρχής, τιμωρείται με κράτηση ή πρόστιμο.

ΤΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ




ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ


Περί δεσποζομένων και αδέσποτων ζώων συντροφιάς


Άρθρο 1


Σκοπός – Ορισμοί


1. Σκοπός του νόμου αυτού είναι η ρύθμιση των θεμάτων που αφορούν στους όρους και στις προϋποθέσεις διατήρησης δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς, καθώς και η αντιμετώπιση των αδέσποτων σκύλων με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των ζώων αυτών, η δημόσια υγεία και το περιβάλλον.


2. Για την εφαρμογή του νόμου αυτού οι ακόλουθοι ορισμοί έχουν την έναντι αυτών οριζόμενη έννοια:


α) Ως ζώο συντροφιάς εννοούμε κάθε ζώο που συντηρείται ή προβλέπεται να συντηρηθεί από τον άνθρωπο κυρίως μέσα στο σπίτι του για ευχαρίστησή του ή σαν σύντροφός του. Ως ζώα συντροφιάς νοούνται και οι σκύλοι που χρησιμοποιούνται σε συγκεκριμένες εργασίες όπως φύλαξη κοπαδιών, κυνήγι, φύλαξη χώρων, προστασία ατόμων με ειδικές ανάγκες , καθώς και αυτά που χρησιμοποιούνται από τις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας.


β) Ως αδέσποτο ζώο νοείται κάθε ζώο το οποίο είτε δεν έχει σπίτι, είτε βρίσκεται εκτός των ορίων του σπιτικού του ιδιοκτήτη του ή του φύλακά του και δεν βρίσκεται υπό την άμεση επίβλεψη ή έλεγχο κανενός ιδιοκτήτη ή φύλακα. Εξαιρούνται οι ποιμενικοί και κυνηγετικοί σκύλοι κατά τη διάρκεια αντίστοιχα της φύλαξης του ποιμνίου και του κυνηγίου.


γ) Ως επικίνδυνο αδέσποτο ζώο νοείται το ζώο που εκδηλώνει έντονη επιθετική συμπεριφορά προς τον άνθρωπο και τα άλλα ζώα, καθώς και το ζώο που πάσχει ή είναι φορέας σοβαρού νοσήματος που μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο ή στα άλλα ζώα. Σαν σοβαρό νόσημα χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε νόσημα, το οποίο βάσει τεκμηριωμένων επιστημονικών αποδείξεων κρίνεται ότι είναι αμέσου και υψηλού κινδύνου για την υγεία του ανθρώπου και των άλλων ζώων, του ίδιου ή και άλλου είδους.


δ) Ως καταφύγιο για αδέσποτα ζώα νοείται η μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εγκατάσταση, όπου μπορούν να συντηρούνται, σε σημαντικό αριθμό, αδέσποτοι ή ανεπιθύμητοι σκύλοι ή άλλα είδη ζώων συντροφιάς.


Άρθρο 2


Υποχρεώσεις ιδιοκτητών σκύλων


1. Κάθε ιδιοκτήτης σκύλου υποχρεούται:


α) Να δηλώσει, να καταγράψει και να σημάνει το σκύλο του από την ηλικία των δύο μηνών και άνω.


β) Να μεριμνά για την ετήσια κατ’ ελάχιστον κτηνιατρική εξέταση του σκύλου του.


γ) Να εφοδιαστεί με βιβλιάριο υγείας του σκύλου, στο οποίο, με την ευθύνη του θεράποντος κτηνιάτρου, αναγράφονται οι γενόμενοι εμβολιασμοί, οι κτηνιατρικές εξετάσεις και πράξεις.


δ) Να φροντίζει και να μην εγκαταλείπει το σκύλο του αδέσποτο.


ε) Να μεριμνά ώστε να μην ρυπαίνεται το περιβάλλον με τα περιττώματα του ζώου του


2. Τις υποχρεώσεις των περιπτώσεων β, γ και δ της προηγούμενης παραγράφου έχει και κάθε ιδιοκτήτης γάτας.


3. Η δήλωση, η καταγραφή και η σήμανση των σκύλων γίνεται από κτηνιάτρους που ασκούν νόμιμα το κτηνιατρικό επάγγελμα στην Ελλάδα στα ιδιωτικά κτηνιατρεία, στα καταφύγια για αδέσποτα ζώα, καθώς και σε κτηνιατρεία ή ειδικά για το σκοπό αυτό διαμορφωμένους χώρους που διατηρούνται από τους δήμους, τις κοινότητες ή/και τα ζωοφιλικά σωματεία. Κατ’ εξαίρεση και προκειμένου για ημιαστικές και αγροτικές περιοχές της χώρας όπου δεν δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ιδιώτες κτηνίατροι η δήλωση, η καταγραφή και η σήμανση των σκύλων μπορεί να πραγματοποιείται και στα αγροτικά κτηνιατρεία των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων. Η δαπάνη της καταγραφής και σήμανσης βαρύνει τον ιδιοκτήτη του σκύλου. Κατ’ εξαίρεση η δήλωση, η καταγραφή και η σήμανση των σκύλων είναι προαιρετική για τα ποιμενικά σκυλιά όταν αυτά εκτρέφονται για τη φύλαξη κοπαδιών.


4. Δεν επιτρέπεται η χωρίς συνοδό περιφορά σκύλων, έστω και αν αυτοί φέρουν σήμανση. Οι ιδιοκτήτες σκύλων οφείλουν να παίρνουν τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να είναι αδύνατη η ελεύθερη έξοδος των σκύλων που διατηρούν, από τις ιδιοκτησίες τους σε κοινόχρηστους γενικά χώρους. Προς αποφυγή ατυχημάτων, ο ιδιοκτήτης ή φύλακας του σκύλου υποχρεούται κατά τη διάρκεια του περιπάτου να έχει το σκύλο του προσδεδεμένο και να βρίσκεται σε μικρή απόσταση από αυτόν. Από τους περιορισμούς της παραγράφου εξαιρούνται οι ποιμενικοί και κυνηγετικοί σκύλοι κατά τη διάρκεια της φύλαξης του κοπαδιού και του κυνηγίου αντίστοιχα.


5. Απαγορεύεται η εκτροφή, η εκπαίδευση και η χρησιμοποίηση σκύλων για κυνομαχίες ή άλλες εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια των οποίων μπορεί να προκληθεί στα ζώα πόνος, αγωνία ή και θάνατος.


6. Ο ιδιοκτήτης ή φύλακας του σκύλου ευθύνεται για οποιαδήποτε ζημιά ή σωματική βλάβη που προκαλείται από αυτό σε ανθρώπους ή ζώα. Με ευθύνη του ιδιοκτήτη, ο σκύλος απομονώνεται, τίθεται υπό άμεση κτηνιατρική παρακολούθηση και αν κριθεί αναγκαίο, ευθανατώνεται.


7. Οι κάτοχοι θηλυκών σκυλιών θα πρέπει να μεριμνούν για τη διάθεση των νεογέννητων ζώων σε νέους ιδιοκτήτες. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να μεριμνούν είτε για την αποφυγή ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης του ζώου είτε για τη στείρωσή του.


8. Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας που δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβερνήσεων καθορίζονται η προθεσμία και η διαδικασία υποβολής της δήλωσης κατοχής σκύλου της περίπτωσης α της παραγράφου 1, οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και ο τρόπος καταγραφής και σήμανσης των σκύλων, ο αρμόδιος φορέας για την τήρηση των μητρώων των καταγεγραμμένων και σημασμένων σκύλων, ο τύπος του βιβλιαρίου υγείας της περίπτωσης γ της παραγράφου 1, η διαδικασία και οι αρμόδιοι για τη χορήγηση και θεώρηση αυτού φορείς, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου 2.


Άρθρο 3


Εκτροφή – Αναπαραγωγή και Εμπορία ζώων συντροφιάς


1. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εκτρέφει για εμπορικούς σκοπούς ή πωλεί ζώα συντροφιάς και συγκεκριμένα σκύλους και γάτες θα πρέπει να είναι κάτοχος άδειας που εκδίδεται από την αρμόδια νομαρχιακού επιπέδου κτηνιατρική αρχή στην περιοχή δικαιοδοσίας της οποίας έχει την έδρα της δραστηριότητάς του και να υπόκειται στον έλεγχο της αρχής αυτής.


2. Προκειμένου για τους εκτροφείς, η άδεια αυτή απαιτείται στις περιπτώσεις όπου εκτρέφονται περισσότεροι από δύο θηλυκοί σκύλοι αναπαραγωγής ή σημειώνονται περισσότεροι από δύο τοκετοί σε θηλυκά ζώα της εκτροφής.


3. Κατά τη χορήγηση της άδειας από την αρμόδια κτηνιατρική αρχή θα πρέπει να εξασφαλίζονται τα εξής: (α) Οι σκύλοι θα πρέπει να διατηρούνται σε χώρους κατάλληλους όσον αφορά τα υλικά κατασκευής τους, τις διαστάσεις, τον αριθμό των διατηρουμένων ζώων, την ύπαρξη χώρων εξάσκησης, τη θερμοκρασία, τον φωτισμό, αερισμό και καθαριότητα. (β) Τα διατηρούμενα ζώα τυγχάνουν της απαραίτητης φροντίδας με τη χορήγηση της κατάλληλης και επαρκούς ποσότητας τροφής, νερού, στρωμνής και τη δυνατότητα άσκησης. (γ) Έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον έλεγχο και τη μη εξάπλωση των ασθενειών μεταξύ των σκύλων. (δ) Έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των ζώων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλων φυσικών κινδύνων. (ε) Έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφαλή μεταφορά των σκύλων από και προς την εγκατάσταση εκτροφής. (στ) Τα θηλυκά ζώα που χρησιμοποιούνται για αναπαραγωγή δεν γονιμοποιούνται νωρίτερα από το πρώτο έτος της ηλικίας τους. (ζ) Τα θηλυκά ζώα αναπαραγωγής δεν γονιμοποιούνται πριν από τον β’ οιστρικό κύκλο μετά τον τελευταίο τοκετό και σε καμία περίπτωση πριν την παρέλευση 9 μηνών από τον τελευταίο τοκετό. (η) Να υπάρχουν βιβλιάρια υγείας των ζώων στα οποία θα καταγράφονται οι εμβολιασμοί των ζώων, οι κτηνιατρικές εξετάσεις και πράξεις. (θ) Να υπάρχουν μητρώα για κάθε θηλυκό ζώο αναπαραγωγής τα οποία κρατούνται στις εγκαταστάσεις εκτροφής διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή για έλεγχο από την αρμόδια αρχή που χορηγεί την άδεια και επιθεωρεί τις εγκαταστάσεις.


4. Κάθε πρόσωπο που επιλέγει ζώα συντροφιάς για αναπαραγωγή λαμβάνει υπόψη τα ανατομικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά καθώς και τα χαρακτηριστικά συμπεριφοράς των ζώων τα οποία μπορούν να αποδειχθούν βλαβερά για την υγεία και ευζωία του θηλυκού αναπαραγωγικού ζώου και των απογόνων.


5. Τα προς πώληση ζώα θα πρέπει να φέρουν σήμανση σύμφωνα με το άρθρο 2 του παρόντος νόμου και δεν θα πρέπει να είναι ηλικίας μικρότερης των 7 εβδομάδων.


6. Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την έκδοση της προβλεπόμενης από την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου άδειας, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια εφαρμογής.


Άρθρο 4


Διοργάνωση εκθέσεων και λοιπών κυνολογικών εκδηλώσεων


1. Όποιος φορέας διοργανώνει έκθεση ή άλλη κυνολογική εκδήλωση οφείλει να προμηθεύεται σχετική άδεια από την αρμόδια νομαρχιακού επιπέδου κτηνιατρική αρχή ορίζοντας ένα διοικητικά υπεύθυνο άτομο καθώς και ένα κτηνίατρο υπεύθυνο για την παροχή πρώτων βοηθειών κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης. Λεπτομέρειες για την έκδοση της σχετικής άδειας καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας.


2. Όλοι οι σκύλοι που συμμετέχουν στην έκθεση θα πρέπει να είναι δηλωμένοι, καταγεγραμμένοι, σημασμένοι και να φέρουν βιβλιάριο υγείας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του παρόντος, στο οποίο να φαίνεται ότι είναι εμβολιασμένοι και έχουν υποβληθεί σε πρόσφατο αποπαρασιτισμό.


3. Σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης τα ζώα θα πρέπει να βρίσκονται υπό την άμεση επίβλεψη του ιδιοκτήτη ή φύλακά τους. Ζώα που εμφανίζουν αναίτια επιθετική συμπεριφορά προς τα άλλα ζώα ή τον άνθρωπο θα πρέπει να φέρουν φίμωτρο ή να απομακρύνονται της εκδήλωσης.


4. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να δίδεται στα θέματα ευζωίας των συμμετεχόντων ζώων, καθώς και στην αποφυγή μετάδοσης νοσημάτων τόσο μεταξύ των ζώων όσο και από τα ζώα στον άνθρωπο.


5. Τα ανωτέρω ισχύουν και για τις εκθέσεις ή λοιπές εκδηλώσεις που διοργανώνονται για γάτες με εξαίρεση την παράγραφο 1 σημείο α του άρθρου 2 του παρόντος.


Άρθρο 5


Περισυλλογή αδέσποτων σκύλων


1. Με ευθύνη των δήμων και κοινοτήτων τα αδέσποτα ζώα περισυλλέγονται από ειδικά συνεργεία περισυλλογής που συγκροτούνται από αυτούς. Περισυλλογή των αδέσποτων ζώων μπορεί να πραγματοποιείται και από ζωοφιλικά σωματεία μετά από έγκριση του αρμόδιου δήμου ή κοινότητας. Τα άτομα του συνεργείου θα πρέπει να διαθέτουν την κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία σε θέματα που αφορούν στην αιχμαλωσία των ζώων και τις τεχνικές χειρισμού τους. Κατά την αιχμαλωσία και την περισυλλογή δεν πρέπει να προκαλείται άσκοπα πόνος, οδύνη ή αγωνία στα ζώα.


2. Η συγκρότηση και η εν γένει δράση των συνεργείων της προηγούμενης παραγράφου, τελεί υπό την εποπτεία και τον έλεγχο των κτηνιατρικών υπηρεσιών των οικείων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, οι οποίες μεριμνούν για την εκπαίδευση του προσωπικού των συνεργείων, καθώς και για την παροχή σχετικών οδηγιών στα συνεργεία, ιδιαίτερα σ’ ότι αφορά την τήρηση των αρχών ορθής μεταχείρισης και προστασίας των ζώων.


3. 1. Τα καταφύγια για αδέσποτα ζώα ιδρύονται και λειτουργούν από τους δήμους, τις κοινότητες, τα ζωοφιλικά σωματεία καθώς και από νομικά ή φυσικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων.


2. Με απόφαση των Υπουργών Γεωργίας και Εσωτερικών που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζονται οι όροι για την ίδρυση και λειτουργία των καταφυγίων καθώς και οι όροι για την εναρμόνιση των ήδη λειτουργούντων καταφυγίων με την κείμενη νομοθεσία.


4. Τα ζώα που περισυλλέγονται, σύμφωνα με την παράγραφο 1, οδηγούνται σε καταφύγια ζώων όπου μετά από κτηνιατρική εξέταση παραμένουν μέχρι να υιοθετηθούν. Σκύλοι που δίδονται για υιοθεσία σημαίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφος 3, αποπαρασιτώνονται, εμβολιάζονται και στειρώνονται. Σκύλοι που περισυλλέγησαν και διαπιστώνεται από τη σήμανσή τους ότι έχουν ιδιοκτήτη που έχει δηλώσει την απώλειά του, επιστρέφονται σε αυτόν. Σε περίπτωση μη υιοθεσίας οι σκύλοι, εφόσον σύμφωνα με κτηνιατρική γνωμάτευση κρίνονται υγιείς, επανατοποθετούνται με απόφαση της οικείας δημοτικής ή κοινοτικής αρχής στο περιβάλλον, αφού προηγουμένως σημανθούν, αποπαρασιτωθούν, εμβολιαστούν και στειρωθούν. Την ευθύνη για την επίβλεψη, για την φροντίδα και την ευζωία τους έχουν τα πρόσωπα της παραγράφου 3 εδάφιο 1. Για την επανατοποθέτηση των αδέσποτων ζώων στο περιβάλλον (και πάντοτε εντός των ορίων του δήμου) λαμβάνεται υπόψη από τους δήμους η πυκνότητα του πληθυσμού αυτών στην περιοχή επανατοποθέτησης. Αποφεύγεται η επανατοποθέτηση σκύλων σε περιοχές που βρίσκονται νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά κέντρα, αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας και αεροδρόμια. Απαγορεύεται η υιοθεσία σκύλων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε πειραματικές ή άλλες επιστημονικές διαδικασίες, καθώς και η υιοθεσία από άτομα ηλικίας μικρότερης των 16 ετών χωρίς την έγγραφη συναίνεση των γονέων ή κηδεμόνων τους.


5. Σκύλοι οι οποίοι μετά από κτηνιατρική εξέταση διαπιστώνεται ότι είναι επικίνδυνοι σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 1 παράγραφος 2 σημείο γ ή ανιάτως πάσχοντες, ευθανατώνονται. Σκύλοι ανίκανοι να αυτοσυντηρηθούν λόγω γήρατος ή αναπηρίας ευθανατώνονται, εφόσον μετά από κτηνιατρική εξέταση διαπιστώνεται ότι η υγεία τους είναι επιβαρυμένη και η διατήρησή τους στη ζωή είναι αντίθετη με την ευζωία τους. Αδέσποτοι σκύλοι που κατά την κτηνιατρική εξέταση διαπιστώνεται ότι πάσχουν από κάποιο ιάσιμο νόσημα υποβάλλονται σε ανάλογη θεραπευτική αγωγή.


6. Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται ο τρόπος, η διαδικασία και το αρμόδιο όργανο για τη σήμανση των περισυλλεγόμενων αδέσποτων σκύλων, για τη δημιουργία δικτύου ενημέρωσης των πολιτών για τα προς υιοθεσία διατιθέμενα ζώα, για την υιοθεσία και την παράδοση αυτών στο νέο ιδιοκτήτη, για τη δήλωση απώλειας, για την επιστροφή των σημασμένων σκύλων στον ιδιοκτήτη, για την επανατοποθέτηση στο περιβάλλον των αδέσποτων σκύλων σε περίπτωση όπου αυτό επιτρέπεται, για την παράδοση των σκύλων σε καταφύγια ζώων από τους ιδιοκτήτες που δεν επιθυμούν τη διατήρησή τους, για την ευθανασία στις περιπτώσεις που επιτρέπεται και ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.


7. Οι υπεύθυνοι σφαγείων, κρεοπωλείων, νοσοκομείων, στρατοπέδων, κατασκηνώσεων και λοιπών σημείων μαζικής εστίασης, μεριμνούν ώστε η πρόσβαση αδέσποτων ζώων σε απορρίμματα των εγκαταστάσεών τους να καθίσταται αδύνατη.


8. Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, οι φορείς της παραγράφου 3 εδάφιο 1 ενισχύονται οικονομικά. Στην ανωτέρω απόφαση καθορίζονται ο σκοπός της ενίσχυσης, το ύψος, ο επιχορηγούμενος φορέας, η διαδικασία ενίσχυσης και κάθε άλλη λεπτομέρεια.


Άρθρο 6


Κατάρτιση και εφαρμογή προγραμμάτων


1. Η πρόληψη και αντιμετώπιση των νοσημάτων που είναι δυνατό να μεταδοθούν από τα ζώα στον άνθρωπο ή/και σε άλλα ζώα του ίδιου ή άλλου είδους ενεργούνται σύμφωνα με ειδικά προγράμματα ή άλλα πρόσθετα μέτρα που καταρτίζονται από τη Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου Γεωργίας, σε συνεργασία με κάθε άλλη συναρμόδια αρχή, αν απαιτείται, και εφαρμόζονται από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες των οικείων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Σε περίπτωση εκδήλωσης κρούσματος λύσσας σε ζώο ανεξαρτήτου είδους, η Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής, στα πλαίσια διασφάλισης της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων, μπορεί να λάβει και επιπλέον μέτρα είτε για συγκεκριμένη περιοχή της χώρας είτε για την επικράτεια, κατά παρέκκλιση των άρθρων του παρόντος νόμου, του ν.1197/81, του ν.2017/92, και των κατ’ εξουσιοδότησή τους εκδιδομένων προεδρικών διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων.


2. Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας και του συναρμόδιου Υπουργού, όπου απαιτείται, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η εφαρμογή των προγραμμάτων της προηγούμενης παραγράφου μπορεί να ανατεθεί και σε άλλους φορείς ή και σε φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τα αναγκαία προσόντα, τα οποία θα καθορίζονται με την ίδια ή άλλη απόφαση, υπό την εποπτεία Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Γεωργίας και τον έλεγχο της αντίστοιχης νομαρχιακού επιπέδου κτηνιατρικής αρχής. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία της ανάθεσης εφαρμογής των προγραμμάτων, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού.


Άρθρο 7


Καταβολή ετήσιας εισφοράς


1. Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας και του Υπουργού Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης καθιερώνεται ετήσια εισφορά που καταβάλλεται από τους ιδιοκτήτες σκύλων προς την αρμόδια αρχή του δήμου ή της κοινότητας, καθώς και η διαδικασία καταβολής της.


2. Οι πόροι που προέρχονται από την ανωτέρω εισφορά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την ενίσχυση προγραμμάτων περισυλλογής και συντήρησης αδέσποτων ζώων που πραγματοποιούν δήμοι και κοινότητες, καθώς και για τη συντήρηση των εγκαταστάσεων των καταφυγίων.


3. Της ανωτέρω εισφοράς απαλλάσσονται το δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημοσίου τομέα που κατέχουν και χρησιμοποιούν σκύλους για υπηρεσιακές ανάγκες, οι ιδιοκτήτες ποιμενικών σκύλων που τους χρησιμοποιούν για τη φύλαξη κοπαδιών, τα άτομα με ειδικές ανάγκες καθώς και τα άτομα που υιοθετούν σκύλο από καταφύγιο.


Άρθρο 8


Ποινικές κυρώσεις


1. Οι παραβάτες του άρθρου 3 και 4 εφόσον ασκούν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, χωρίς την προβλεπόμενη άδεια τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι έξι (6) μήνες ή με χρηματική ποινή από τριακόσια (300) έως χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ, ή και με τις δύο ποινές. Σε περίπτωση υποτροπής οι ποινές διπλασιάζονται.


2. Το άρθρο 8 του ν.1197/81 (Α’ 240) αντικαθίσταται ως εξής:


«1. Οι παραβάτες των διατάξεων των άρθρων 1, 2, 3 και 4 παράγραφοι 2 και 3 του ν.1197/81 καθώς και των σχετικά εκδιδομένων προεδρικών διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης μέχρι έξι (6) μήνες ή χρηματική ποινή από τριακόσια (300) έως χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ ή και με τις δύο ποινές. Σε περίπτωση υποτροπής οι ποινές διπλασιάζονται.


2. Σε παράβαση της διατάξεως του άρθρου 1 παράγραφοι 1, 2 και 5 του ν.1197/81 το ζώο, κατόπιν εντολής του αρμοδίου εισαγγελέα, μπορεί να αφαιρεθεί από την κατοχή του παραβάτη και να παραδοθεί σε ζωοφιλικό σωματείο.


3. Οι ποινές της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου επιβάλλονται και για παραβάσεις πάσης επιτακτικής ή απαγορευτικής διάταξης του ν.586/77 (Α’ 140) «περί προστασίας των ζώων κατά τη διάρκεια της διεθνούς μεταφοράς αυτών», για παραβάσεις του ν.1444/84 (Α’ 78) «περί κυρώσεως των Ευρωπαϊκών Συμβάσεων» α) για την προστασία των ζώων στις εκτροφές και β) για την προστασία των προς σφαγή ζώων, καταργουμένου του άρθρου τρίτου του ν.1444/84, καθώς και για τις παραβάσεις του ν.2017/92 (Α’ 31) «περί κυρώσεων της ευρωπαϊκής σύμβασης για την προστασία των ζώων συντροφιάς» καταργουμένου του άρθρου τρίτου του εν λόγω νόμου».


3. Ειδικά για τους παραβάτες των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 2 του νόμου αυτού τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης έως πέντε μήνες και ή χρηματική ποινή από δύο χιλιάδες τετρακόσια (2.400) ευρώ έως πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ.


Άρθρο 9


Διοικητικές κυρώσεις


1. Εκτός από τις ποινικές κυρώσεις του προηγούμενου άρθρου, σε βάρος όποιου παραβαίνει τις διατάξεις του νόμου αυτού επιβάλλεται και πρόστιμο από τριακόσια (300) έως και χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ στις παρακάτω περιπτώσεις:


Α) Παραβάσεις των υποχρεώσεων του άρθρου 2 παρ. 1 εδάφια α,β,γ,δ,ε παρ 4 και παρ. 6.


Β) Παράβασης του άρθρου 3 και 4.


Επιπλέον σε περίπτωση επανειλημμένων παραβάσεων αναστέλλεται η άδεια από 6 μήνες έως 3 χρόνια που μπορεί να φτάσει μέχρι οριστικής αφαίρεσης.


Για την επιμέτρηση του προστίμου λαμβάνεται υπόψη η σοβαρότητα της παράβασης, η διάρκειά της, η πρόθεση ή μη του παραβάτη, καθώς και η περίπτωση υποτροπής.


2. Το πρόστιμο της προηγούμενης παραγράφου επιβάλλεται με απόφαση του οικείου δημάρχου ή κοινοτάρχη, ύστερα από εισήγηση του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. Η απόφαση επιβολής του προστίμου επιδίδεται από όργανο του οικείου δήμου ή κοινότητας στην κατοικία ή σε οποιονδήποτε τόπο βρεθεί εκείνος στον οποίο επιβλήθηκε το πρόστιμο και κοινοποιείται στον αναφερόμενο δήμο ή κοινότητα. Περί της επιδόσεως συντάσσεται αποδεικτικό. Σε περίπτωση αρνήσεως της παραλαβής, εκείνος που ενεργεί την επίδοση συντάσσει πράξη με την οποία βεβαιώνεται η άρνηση. Όταν αγνοείται η διαμονή, η απόφαση τοιχοκολλάται στο οίκημα του οικείου δήμου ή κοινότητας και περί της τοιχοκολλήσεως συντάσσεται αποδεικτικό που υπογράφεται από δύο μάρτυρες.


3. Κατά της απόφασης επιβολής προστίμου, ο βαρυνόμενος από αυτή έχει δικαίωμα άσκησης προσφυγής ενώπιον του αρμοδίου διοικητικού πρωτοδικείου μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών, η οποία αρχίζει από την επομένη ημέρα που του επιδόθηκε η απόφαση. Η άσκηση της προσφυγής δεν αναστέλλει την εκτέλεση της προσβαλλομένης απόφασης, μπορεί όμως, με απόφαση του προέδρου του διοικητικού πρωτοδικείου, στο οποίο εκκρεμεί η προσφυγή, να ανασταλεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.820/1978 (Α’ 174), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 27 του ν.1406/1983 (Α’ 182), εν μέρει ή στο σύνολο, η εκτέλεση της εν λόγω απόφασης, αν εξαιτίας σφαλμάτων της πιθανολογείται μερική ή ολική ευδοκίμηση της προσφυγής ή διαπιστώνεται, από συγκεκριμένα στοιχεία, αδυναμία καταβολής από τον αιτούντα.


4. Τα πρόστιμα του άρθρου αυτού εισπράττονται από τους οικείους δήμους και κοινότητες, περιέρχονται σε ειδικό λογαριασμό και διατίθενται για την αντιμετώπιση των δαπανών που προκύπτουν από την εφαρμογή του νόμου αυτού.


Ο τρόπος και η διαδικασία είσπραξης των προστίμων καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής, καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Γεωργίας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με όμοια απόφαση τα πρόστιμα του άρθρου αυτού μπορεί να αναπροσαρμόζονται.


Άρθρο 10


Καταργούμενες διατάξεις


Από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, με την επιφύλαξη της επομένης παραγράφου, καταργούνται οι διατάξεις του Ν.829/1978 (Α’ 203), όπως αντικαταστάθηκαν με την περίπτωση α της παραγράφου 2 και 3 του άρθρου 32 του ν.1845/1989 (Α’ 102) και το π.δ.400/1983 (Α’ 151) όπως αντικαταστάθηκε με το π.δ.289/1992 (Α’ 148), καθώς και κάθε άλλη κανονιστική πράξη που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του ν.829/1978.


Άρθρο 11


Έναρξη ισχύος


Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει εντός τριών (3) μηνών και με τη δημοσίευση των εξουσιοδοτικών διατάξεων αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.